Heen en weer: een ode aan de veerman (deel 1)

Heen en weer: een ode aan de veerman (deel 1)

6 juni 2023 - Lea van Someren

In een land dat doorzeefd is met rivieren, kanalen, beekjes en stroompjes verdiende menig schipper de kost met het overzetten van mensen en goederen. Hoe anders is dat nu. Het beroep van veerman dreigt door vergrijzing, maar ook door bezuinigingen te verdwijnen. Tegenwoordig bedienen veel fitte zeventigers en tachtigers een veerpont en wel vrijwillig. Waar blijft de nieuwe lichting veermannen  en -vrouwen die het werk straks van hen kunnen overnemen? Daarom hier deel één van het tweeluik: een ode aan veermannen en -vrouwen, de veerlui.

Liniepont over Lek.JPG

Liniepontje op de Lek © Luuk Gijselhart

Samen met fotograaf Luuk Gijselhart, die iedereen kent van zijn foto’s in de wandelgidsen van Wandelnet, ga ik in zijn fotoarchief op zoek naar pontjes met verhalen. Een foto wordt immers interessanter als je het verhaal erachter kent. Lees hier over vier bijzondere pontjes die jou als wandelaar van A naar B helpen.

Varen is vakmanschap

Schipper word je niet zo maar. Het is een vak waarvoor de nodige kennis en kunde is vereist. Luuk vertelt over het Liniepontje over de Lek (etappe 14 Waterliniepad) (foto boven) waar de stroming soms zo sterk is dat het aanleggen niet in één keer lukt en er een soort ‘doorstart’ moet plaatsvinden om het veer in de juiste ligging te krijgen. 

Eén van de oudste veerponten

Eén van de oudste veren in Nederland is het pontje bij Opheusden. Vroeger - als de veerman klaar was met zijn werkdag - dan konden gestrande kooplui overnachten in Herberg het Veerhuis. De volgende ochtend waren ze dan de eersten die werden overgezet. Het Veerhuis kijkt uit op de Grebbeberg en het prachtige gebied De Blauwe Kamer.

Dit veer wordt tegenwoordig veel gebruikt door wandelaars en fietsers. Je gebruikt dit pontje tijdens dagetappe 10 van het Betuwepad, maar ook op het Maarten van Rossumpad etappe 7, als ook bij de Rondwandeling Blauwe Kamer en op het Romeinse Limespad etappe 12. Een waar kruispunt van wegen.

veer Opheusden

Veerpont bij Opheusden © Luuk Gijselhart

  

Meer dan overzetten

Een aantal jaar geleden wandelde Luuk over het Trekvogelpad etappe 4. Daar stond hij voor een lege veerboot bij Spijkerboor. Er was geen veerman te bekennen terwijl het nog geen sluitingstijd was. Zo laat op de middag zag hij erg op tegen de lange alternatieve wandeling en hij besluit even te pauzeren in de nabij gelegen frietkot. Met de ramen zwaar beslagen was het binnen een drukte van belang. De uitbater bleek tevens de veerman en met een ‘letten jullie even op het frietvet’ zette hij Luuk over. Waarmee ik maar wil zeggen: controleer vooraf je route en de vaartijden. Zo voorkom je verrassingen. De foto maakte Luuk een aantal jaren later toen de zon scheen.

veer Spijkerboor

Veerpont bij Spijkerboor © Luuk Gijselhart

  

Zelfbediening

Een wandeling wordt een stuk avontuurlijker wanneer je zélf het pontje mag bedienen. Dat kan onder andere bij het Sint-Janspontje op etappe 7 van het Brabants Vennenpad. Met een trek- dan wel draaimechaniek is de oversteek een koud kunstje!

Sint Jorispontje

Sint-Janspontje © Luuk Gijselhart

  

Meer pontjes

Dit zijn nog lang niet alle pontjes die Luuk gefotografeerd heeft. Hij heeft nog veel meer foto's en verhalen. Heb je de blog 'Heen en weer: een ode aan de veerman (deel 2)' al gelezen?

  

Veerman of -vrouw worden?

Wandelnet zet zich door middel van belangenbehartiging in om bezuiniginen op het vervoer via veerponten te voorkomen. Nieuwe aanwas voor veerlui is daarom een 'must'. Iets voor jou? Ga dan naar de website voor schippers of ga in gesprek met een schipper. Hij of zij zal je met enthousiasme de weg wijzen!

  

Lees meer over